04/07/13

Magumadas e sos Moros

A s'istòria antiga de Magumadas no li mancant tribulias e eroismos.
Sa bidda de Magumadas in antigu fiat fraigada afaca a sa marina, in su montrigu de Santu Nigola. In su 1226 sos Moros, calados de improvisu, l'aiant passada a fogu e sos magumadesos iscampados aiant isbandonadu sa bidda derruta, torrende·la a fraigare in logu prus seguru.
Ma cun sos Moros logu seguru non bi nd'aiat (comente mustrant sas turres chi s'agatant in ogni punta de Sardigna), e a Magumadas cussa sorte l'est tocada paritzas bortas.
In su 1864 sos Moros, calados a de note, ant isrobadu sas domos e fatu presoneri unu fiotu de magumadesos.
Ma in cussa ocasione s'òmine chi inditaiat su caminu a sos cossàrios (unu magumadesu fatu presoneri in un'incursione passada) fiat resurtadu a si fuire e aiat curtu a Tresnuraghes a dare s'allarme. Sa gente, ischidada dae sas campanas, no at tìmidu a pònnere fatu a sos Moros segudende·los e isperdende·nche·los in sa localidade chi oe si narat "Sa Barca Isfata" (est a nàrrere 'la barca distrutta'). A sos tresnuraghesos los guidaiat su capitanu de sos Barratzellos Giuanne Maria Pòddighe, unu giòvanu ardimentosu chi est resurtadu a nd'istratzare s'istendardu a sos Moros.
Oe cussu istendardu, regaladu dae Pòddighe a sa fìgia chi s'est cojuada cun unu magumadesu, s'agatat in sa crèsia de Magumadas.
Teniat resone Edrisi (geògrafu àrabu de su sèculu XII) cando naraiat chi "sos Sardos sunt unu pòpulu valorosu, chi non lassat mai sas armas".
FONTE:   Magomadas. Cenni geografici, storici e linguistici in Il lessico della viticoltura tradizionale. Inchiesta linguistica a Magomadas (tesi de làurea de Anna Maria Angioi).





Nessun commento:

Posta un commento

Nota. Solo i membri di questo blog possono postare un commento.